Triển vọng tương lai của zkEVM L1 Ethereum

Có vẻ như có một sự hiểu lầm phổ biến rằng Ethereum chỉ có thể mở rộng thông qua L2. Quan điểm này có thể xuất phát từ việc quá tập trung vào các thảo luận về L2 Rollup mà bỏ qua lộ trình mở rộng L1. Bây giờ L2 đã được hiểu, chấp nhận và áp dụng rộng rãi, đã đến lúc sửa chữa sai lầm này. Đáng chú ý là Arbitrum One đã trở thành chuỗi hợp đồng thông minh lớn thứ hai chỉ sau Ethereum L1.

Sự hiểu lầm nghiêm trọng hơn là "ETH" chỉ có thể mở rộng thông qua L2. Trên thực tế, ETH như một tài sản tiền tệ có thể mở rộng theo nhiều cách khác nhau, bao gồm L1, chuỗi bên, các L1 khác, L2, cấu trúc kiểu L2 ( như validum và chuỗi optimistic ), thậm chí là dịch vụ tập trung.

Hàng triệu ETH đã được cầu nối đến các chuỗi L2 và không phải L2, cũng như các nền tảng phi blockchain. Mặc dù ETH trên L1 và L2 trưởng thành cung cấp các đảm bảo an ninh nguyên bản, nhưng các giải pháp khác mặc dù có thể có các giả định an ninh khác nhau, vẫn có thể mở rộng ETH hoặc tài sản Ether. Đáng chú ý là Bitcoin chủ yếu được mở rộng thông qua các dịch vụ tập trung, nhưng vẫn là tài sản chiếm ưu thế trong ngành, điều này cho thấy giá trị của tài sản không hoàn toàn phụ thuộc vào mức độ phi tập trung.

Việc phân biệt giữa ETH hoặc Ether với Ethereum là rất quan trọng. Ví dụ, một blockchain nào đó mặc dù đã mở rộng ngăn xếp công nghệ của Ethereum và xây dựng cầu nối giữa ETH và ERC-20, nhưng có thể không được coi là mở rộng mạng lưới Ethereum.

Hãy trở lại với vấn đề nâng cấp Ethereum L1 lên zkEVM. Việc sử dụng ZKP để mở rộng blockchain là một khái niệm đã có từ lâu, có lẽ bắt đầu từ các cuộc thảo luận về Bitcoin. Nghiên cứu ZK-SNARKing trên Ethereum đã được tăng tốc vào đầu năm 2020 với sự chứng minh khái niệm của một vài dự án. Năm 2021, thuật ngữ "zkEVM" đã được phổ biến và vẫn được sử dụng đến nay. Nhóm khám phá quyền riêng tư và mở rộng của Quỹ Ethereum là những nhà đổi mới chính của L1-zkEVM, sau đó còn có nhiều nhóm khác tham gia đóng góp.

L1 zkEVM nâng cấp có thể trải qua các bước sau: Đầu tiên, thử nghiệm Type-2/2.5 và Type-1 zkEVM rollup trong môi trường sản xuất. Thứ hai, thực hiện một số nâng cấp giao thức quan trọng. Tiếp theo, triển khai cầu Enshrined zkEVM, cho phép triển khai Type-1 zkEVM trên L1, điều này sẽ cho phép kiểm tra thực tế cho mã và zk mạch sẽ được sử dụng cuối cùng cho L1 zkEVM.

Một khi những bước này hoàn tất, lớp thực thi L1 đã sẵn sàng cho việc nâng cấp zkEVM. Các nhà xây dựng sẽ sắp xếp các giao dịch, tạo ra chứng minh và gửi đến lớp đồng thuận. Các nút không phải nhà xây dựng chỉ cần xác minh những chứng minh này, hiệu quả xác minh một lượng lớn TPS, bao gồm L2, L3, v.v., tất cả điều này được chứng minh bởi một chứng minh đơn giản duy nhất của L1 zkEVM.

Cầu zkEVM được ghi nhận có thể tiếp tục tồn tại trên lớp thực thi L1, hoặc được chuyển đến lớp đồng thuận. Có thể sẽ có một rollup L1 được ghi nhận theo quy chuẩn, cùng với nhiều rollup L2 loại 0 được ghi nhận, bên cạnh các rollup L2 truyền thống và rollup chủ quyền.

Cần lưu ý rằng L2 rollup được ghi nhận có những cân nhắc riêng. zkEVM trong giai đoạn đầu có thể chậm, có giới hạn về thông lượng và chức năng, tần suất nâng cấp có thể thấp. Chúng sẽ hoàn toàn được thực hiện bởi các nhà vận hành nút Ethereum, không có quản trị độc lập. Do đó, sự đổi mới sẽ chủ yếu xảy ra trên L2 truyền thống, dự kiến hầu hết người dùng vẫn sẽ chọn sử dụng chúng.

Các loại rollup và cấu trúc chuỗi khác nhau này cung cấp cho người dùng nhiều lựa chọn đa dạng, hứa hẹn sẽ đáp ứng phần lớn nhu cầu của hệ sinh thái blockchain trong vài thập kỷ tới.

Tất nhiên, tất cả những điều này có thể là thừa thãi, và chúng ta có thể không cần một thông lượng cao như vậy. Cách tiếp cận bảo thủ hơn là giữ nguyên L1, zkEVM có thể sẽ không bao giờ được triển khai trên L1. Dù sao đi nữa, chúng ta đang tiến gần đến phần cuối của thập kỷ này, và sự phát triển trong tương lai vẫn đầy bất định. Nhưng tầm nhìn này nghe có vẻ thú vị, xứng đáng để mong đợi nó trở thành hiện thực.